Cambodja 4
9 mrt 2011 (1)
Koh Chang (1) - Tempels, tempels en nog een paar tempels. In drie dagen zie ik een heleboel tempels, soms doe ik dat vanuit mijn hangmat, soms door me de trappen op te slepen. Mijn fietsbenen houden niet meer van traplopen. Ik krijg nieuwe inzichten in een sinasappelpers.
Gewapend met een overzichtskaart van de Angkor Tempels fiets ik Siem Reap uit. Bij de ticketoffice koop ik een toegangskaart voor drie dagen. Dat moet voldoende zijn. Vandaag probeer ik de mensenmassa's te vermijden door alleen de minder populaire tempels te bezoeken. Dat lukt aardig. Mooi is de Ankhor Thom. Dit is geen tempel maar een overblijfsel van een stad (1 miljoen inwoners). Wat je kunt zien zijn de tempels en ceremoniele gebouwen en de resten van het paleis. Indrukwekkend is het olifantenterras, met grote reliefs van - je raadt het al - olifanten. Het belangrijkste gedeelte, het hoofdpodium, wordt echter gedragen door Garuda's. Dus eigenlijk is de naam verkeerd. Toeristisch klinkt olifantenterras wel beter, denk ik.
Ik bezoek ook de Bayon. Een megalomane tempel van Yavaraman VII. Zijn portret, vermomd als Boedha, is meer dan 50 maal manshoog uitgehouwen. Je kunt 'm van alle kanten meerdere malen zien. De portretten hebben een mysterieuze glimlach die een beetje ongemakkelijk overkomt. Op gepaste afstand van al die koppen neem ik na de lunch mijn rust in mijn hangmat. Ik heb deze dag een soort van kater na wat biertjes met de Spaanse fietsers die ik weer tegenkwam. Het kan ook de hitte en vochtigheid zijn. Vier biertjes is normaalgesproken doenlijk.
Linga en Yoni,
In de Angkor tijd - maar eigenlijk ook al daarvoor want ik zag hetzelfde in de Cham-torens in Vietnam - waren ze erg gesteld op vruchtbaarheid. Eigenlijk ging het zo'n beetje alleen daarom. Typisch een mannelijk iets zou je kunnen denken: alleen maar bezig zijn met maar 1 ding: sex (in de zin van voortplanting). In het hinduisme wat ze hier het eerst aanhingen, zijn ze dit gaan abstraheren in de vorm van de Linga. Dit is een fallus-object. Het bovenste deel is rond, daarna wordt het veelhoekig om vervolgens vierkant te eindigen. Dit is een symbolisatie van Shiva, Visnu en Bramha. De linga staat op een steen die de vrouw moet voorstellen. De Yoni is heeft een gat waar de linga in staat en een druipgootje. Hier wordt het vruchtbare water opgevangen dat over eerst over de linga wordt geplengt of het is het regenwater dat door een klein gat hoog in de toren waarin de Linga en Yoni meestal staan, valt.
Ik heb de linga en Yoni vaker op de plaat gezet dus zie mijn fotoboek. Voor mij is er een treffende overeenkomst met een hedendaags keukenvoorwerp. Nu weet ik dat dit voorwerp vaak op de zondagochtend wordt gebruikt. En elk verband zal onwaarschijnijk zijn. Gelukkig maar anders zou je elk keer bij het persen van een sinaasappel aan een linga en een yoni moeten denken. En nee, vers sinaasappelsap is vruchtensap en geen vruchtbaarheidsap.
Na de pauze bezoek ik Preah Khan. Het heeft dezelfde naam als de tempel in het oerwoud dat ik vierdagen geleden bezocht heb. Dit was een groot klooster waar zo'n 10.000 kloosterlingen, waaronder tempeldanseressen leefden. Het is een serene plek. Ik krijg een prive rondleiding. Hij gaat wel een beetje snel, maar het is wel handig om alle functies in het complex te kunnen ontdekken. Het is al laat als ik eruit kom en ik bezoek nog twee kleinere tempels. Mijn timing is slecht want ik fiets in het donker Siem Reap binnen. Dat doe je gezien het verkeer bij voorkeur niet.
De volgende dag staat Angkor Wat op mijn lijstje. Ze hebben hier meer stenen in verwerkt dan in de piramide van Cheops! De reliefs zijn schitterend. Je moet af en toe even wachten als er een groep toeristen langs gejaagd wordt. Ik bewonder het uithoudingsvermogen van dit type toeristen! Na drie uur vol bewondering rondlopen ben ik op de hoogste etage. Het is wederom indrukwekkend. Ik sjok met de tong op mijn knieen het complex uit. Tjeemig, fietsen is een stuk minder vermoeiend.
Na wat gestruin in de jungle om een meer verlaten tempel te vinden, schommel ik mezelf in slaap in mijn hangmat achter Ta Keo. Wederom een tempel. In een halfslaap krijg ik een raar gevoel. Het komt me over dat het hier in mijn hangmat liggen volstrekt normaal is. Net als ik vroeger lekker op mijn bank lag met een boek. Het is zo vertrouwd. Mijn ratio vertelt me dat het niet echt normaal is om hier in een hangmat te schommelen. Ik voel me een soort van onthecht. Het maakt me niet droevig of blij, het verwart me.
Als de hitte weer wat minder is, bezoek ik de tempel met de meest gefotografeerde bomen in de wereld. Ta Prohm is het tempelcomplex waar de bomen nog steeds door de muren groeien. Het is mooi om te zien dat de bomen alles kapot kunnen krijgen en ik vind het ook jammer om te zien dat dit ook daadwerkelijk gebeurt. De tempel is eigenlijk erg mooi, maar je zit door de bomen de tempel niet meer. Maar goed, dit is een van de weinige plekken in de wereld waar de boom mag winnen van de mens. Misschien is dat wel een goede reden om het zo te laten.
Terug in Siem Reap haal ik met Aziza en Jorma verhalen over China op. Elk gespreksonderwerp lijkt ons terug te voeren naar China. Blijkbaar zijn we nog steeds onder de indruk.
Op de laatste dag bezoek ik de Rolousgroep. Ik ga er op de fiets heen. Het ligt niet in de normale toeristische route maar dat is eigenlijk onterecht. De Bakong heeft de juiste schaal om comfortabel te voelen. Goed eten in de eetstalletjes bij de ingang en meteen naast de vroege Angkor tempel een moderne tempel. Een goede plek....
Minder goed is mijn plek op de boot naar Battambang. Het uitzicht is mooi, maar waar je ook zit op de boot het motorlawaai is oorverdovend. Een gesprek voeren is onmogelijk. Ik doen mijn oordoppen in, maar dat is eigenlijk niet voldoende. De lawaainachtmerrie wordt deels gecompenseerd door het waterleven van Cambodja. Vanaf de boot kun je de drijvende dorpen zien. Het zijn dorpen zoals normale dorpen met winkels, scholen, eetstalletjes en tempels. Je hebt alleen een bootje nodig om je te verplaatsen.
Battambang is een provinciestadje met wat koloniale gebouwen, enkele Angkortempels in de omgeving, een museum en een bamboetrein. Ik bezoek alles. De bamboetrein is een soort van lorrie van hout. Je moet hem van het spoor aftillen als er een tegenligger komt. Ze gaan over het reguliere spoor, maar als je dat ziet, vermoedt je al dat de grote trein niet echt snel zal rijden. De rails ligt schots en scheef. Ik deel mijn lottie met een een Australische koppel. Hij was brandweerman in Melbourne en gepensioeneerd op zijn vijftigste.
Pailin ligt op 80 km van Battambang. Ik fiets er met een kleine omweg heen en ben volkomen gesloopt als ik op mijn bed stort. Het geklim naar de tempels op de heuvels, het fietsen op een weg zonder enige schaduw, recht tegen de zon in, heeft me volkomen uitgeknepen. Na een verkoelende douche en een duik in de koelkast in de receptie kom ik weer bij zinnen. De volgende ochtend ben ik al vroeg bij de grens met Thailand. Moet ondanks mijn visum een pasfoto inleveren en er wordt een kopie gemaakt van mijn paspoort, daarna wordt het in een computer ingevoerd. Wat hebben ze eigenlijk die vier dagen in Phnom Penh gedaan met mijn paspoort toen ik mijn Thai visum aanvroeg? Ik fiets Thailand binnen en monteer mijn spiegeltje aan de rechterkant.
